Гемоглобин – темірге бай ақуыз, эритроциттердің (эритроциттер) пайда болуының бастапқы кезеңінде пайда болады. Гемоглобиннің қызметі – ағзаның тіндерін оттегімен қанықтыру, олардан көмірқышқыл газын алып, өкпеге қайтару. Гемоглобиннің төмендеуімен тіндер мен органдар оттектің ашығуын сезінеді. Бұл жайында stan.kz ақпарат көзі мәлім етеді. 

Әдетте, ересектердегі гемоглобинді бір деңгейде сақтау керек: еркектерде – 135-160 г/л, әйелдерде – 120-140 г/л. Жүкті әйелдер үшін индикатор 110 г/л дейін төмендейді.

Гемоглобин деңгейінің төмендеуі, әдетте, денеде темірдің жетіспеушілігін көрсетеді, соның салдарынан анемияның барлық түрлері және басқа патологиялар дамуы мүмкін. 

Төмен гемоглобиннің белгілері

Гемоглобин төмен болса, мынадай көріністер орын алады:

• құрғақ және бозғылт тері, еріннің көкшіл реңктері және тілде ашық қызыл, ернінің шеттерінде жарықтар болады;
• сынғыш тырнақтар, терінің қараюы, әлсіздік, өсудің тоқтап қалуы, шаштың түсуі;
• жиі әлсіздік пен шаршау, естен тану, ұйқышылдық;
• тұрақты бас ауруы;
• төмен қан қысымы;
• жылдам жүрек соғысы (тахикардия);
• субфебрильді температура мәндерін себепсіз 37,5 С дейін ұстап тұру;
• иіс сезуінің бұзылуы және дәм сезу әдеттерінің өзгеруі;
• тәбеттің төмендеуі, ауыздың құрғауы;
• нәжістің бұзылуы (іш қату немесе диарея);
• организмнің жалпы иммунитетінің әлсіреуі.

Гемоглобиннің төмендеуі әрдайым клиникалық түрде байқалмайды және симптомсыз болуы мүмкін. Патологияны уақытында анықтау және қажетті емдеуді бастау үшін профилактиканы үнемі жүргізіп, анализ тапсырып отыру керек.

Төмен гемоглобиннің себептері

Әдетте, гемоглобиннің төмендеуі басқа ауруларға байланысты жүреді. Сонымен, гемоглобин мына жағдайларда төмендеуі мүмкін:

• сыртқы және ішкі қан кетулер;
• бүйрек ауруы;
• эндокриндік жүйенің бұзылуы;
• ұзақ уақыт ораза ұстау (диеталармен);
• ұзақ мерзімді инфекциялар (онда эритроциттердің түзілу механизмі бұзылады);
• басқа сипаттағы ісіктер;
• организмдегі гиповитаминоз және минералды жетіспеушілік;
• темірдің сіңірілуі бұзылған асқазан-ішек жолдарының аурулары (ішек дисбиозы, энтероколит және колит);
• аутоиммунды патологиялар;
• қан айналымы жүйесінің аурулары.

Сонымен қатар, аурудың, қан құюдың, депрессияның және ұзаққа созылған стресстің салдарынан жүкті әйелдерде гемоглобин деңгейі төмендеуі мүмкін (әсіресе көп жүктілікте).

Егер қандағы гемоглобиннің орташа концентрациясы жоғарыласа, бұл ауыр аурудың бар екендігін білдіруі мүмкін: асқазан-ішек жолдары, астма, ісіну, аллергия, жүрек жеткіліксіздігі және т.б. Артық мөлшердің өзі әлсіздікке, тез шаршағыштыққа, ұйқының бұзылуына, бас ауруына әкеледі.

Сондай-ақ, гемоглобин деңгейінің жоғарылауы тәжірибелі темекі шегушілерде, таулы аудандардың тұрғындарында және кейбір спортшыларда, мысалы альпинистерде қалыпты жағдай.